Wat is reuma in het bloed?

Reuma is een auto-immuunziekte van het bewegingsapparaat die op alle leeftijden kan voorkomen. Het is een verzamelnaam voor allerlei aandoeningen die pijn of misvormingen veroorzaken aan je gewrichten, gewrichtskapsels, spieren, pezen, slijmzakjes en botten. Een auto-immuunziekte betekent eigenlijk dat je afweersysteem ontregeld is en je eigen lichaamsweefsel aanvalt. 

Reuma wordt onderverdeeld in drie vormen:

• Ontstekingsreuma
  Hierbij heb je vaak ontstekingsreacties waarbij gewrichten of pezen beschadigd raken zoals bv. reumatoïde artritis, jicht, spondylitis ankylosans (ziekte van Bechterew), psoriasis en lupus, kinderreuma, syndroom van Sjörgen.
• Slijtagereuma
  Hierbij verslecht het kraakbeen in je gewrichten zoals bv. artrose.
• Weke delen reuma
  Hieronder vallen alle aandoeningen die de spieren, banden, pezen en het kapsel rond de gewrichten aantasten zoals bv. Ischias, tenniselleboog en lumbago.
• Reuma van het skelet
  Hieronder vallen alle aandoeningen die het bot aantasten zoals bv. osteoporose. 

Als je last hebt van reumatische klachten is het van groot belang om zo snel mogelijk een correcte diagnose te krijgen. Bepaalde reumatische aandoeningen zoals reumatoïde artritis kunnen zonder behandeling leiden tot invaliditeit. Tijdig de juiste behandeling krijgen, kan deze invaliditeit gedeeltelijk voorkomen.

Ontstekingsreuma kan je herkennen aan klachten zoals ochtendstijfheid met pijn in de spieren en gewrichten. Nog een gekende klacht zijn kramp en vochtophoping in de handen of vingers. Als de reuma iets verder gevorderd is, kan je reuma knobbels zien op je handen.

Weke delen reuma laat zich kenmerken door lokale stekende, brandende pijn. Bij een lumbago is dat de rug, bij een tenniselleboog is dat de elleboog, bij ischias is dat de bil.

De kenmerken van osteoporose, artrose en jicht kom je te weten in deze artikels:

• ‘Wat is osteoporose?’
• ‘Wat is artrose?’
• 'Jicht: de reumatische ontstekingsziekte van A tot Z belicht'

Kan je ineens reuma krijgen? Ja. Het is niet echt gekend waardoor je reuma krijgt. Je kan het op iedere leeftijd krijgen. Bij sommige vormen van reuma kan erfelijkheid een rol spelen. Bij andere vormen spelen overbelasting door sport of arbeid een rol. Ook een slechte lichaamshouding en zwaarlijvigheid kunnen een negatief effect hebben. 

Hoe kan je reuma opsporen? Doordat er verschillende vormen reuma bestaan, is het van belang om een specifiek lichamelijk- en bloedonderzoek te doen. Bij sommige personen wordt er een aanvullend onderzoek gedaan zoals röntgenfoto’s of een botscan.

Bij ontstekingsreuma zoals reumatoïde artritis zijn er meestal afwijkingen in het bloed te zien bij een bloedonderzoek. Zo kan je arts bloedarmoede, ijzertekort of positieve reumafactoren zien in je bloed. Andere veelvoorkomende bloedonderzoeken bij reuma zijn:

• Bloedbezinkingsnelheid (ESR of BSE), hiermee kan de arts aanwezigheid van ontstekingen en infecties in het lichaam controleren.
• Ontstekingswaarde of de CRP-waarde. Bij een verhoogde ontstekingswaarde in je bloed heb je ergens een actieve ontsteking of infectie in je lichaam.
• Reumafactor (RF), dit is een auto-antistof die bij verschillende reumatische aandoeningen en infecties aantoonbaar kan zijn.
• HLA-B27 is een erfelijke factor. Als dit aanwezig is in je bloed heb je een verhoogde kans op een auto-immuunziekte zoals de ziekte van Bechterew, psoriasis, ziekte van Crohn en uveïtis (oogontsteking).
• ANA of ANF test, hierbij wordt bekeken of je lichaam antinucleaire antistoffen aanmaakt. Dit zijn een soort auto-antistoffen die zich richten tegen je eigen celkern.
• ACPA of anti-CCP is een auto-antistof die zich richt tegen het lichaamseigen eiwit CCP.

Let op: niet alle bloedonderzoeken zijn positief. Zo zal je bij slijtagereuma (bv. artrose), weke delen reuma (bv. tenniselleboog) en reuma van het skelet (bv. osteoporose) niet altijd afwijkingen in het bloed zien. Hierdoor kan je te horen krijgen dat je reumaonderzoek negatief is. 

De basisregel bij alle vormen van reuma is voldoende rust in combinatie met voldoende beweging zonder zware belasting van de gewrichten. Verdere behandeling is afhankelijk van de soort reuma.

De meeste vormen van reuma zijn helaas op heden nog niet te genezen en zijn dus chronisch. De huidige behandeling is bedoeld om de pijnklachten te verminderen en ontstekingen te remmen.

Behandeling zonder geneesmiddelen

Kinesitherapie en oefentherapie helpen om bepaalde vormen van reuma zoals artrose, spondylitis en osteoporose te voorkomen en behandelen. Daarnaast zijn er ook enkele sporten die je in samenspraak met je reumatoloog of huisarts kan uitoefenen. Vaak is dat rustig wandelen, zwemmen, fietsen of yoga.

Warmte ontspant stijve spieren en gewrichten. Daarnaast helpt warmte ook bij pijnlijke spierspasmen. Je kan gebruik maken van een infraroodlamp of Cold-Hot packs. Bij bepaalde ongemakken zoals zwelling kan koude (ijszakjes) een helend effect hebben.

Bij sommige vormen van reuma zoals bv. tenniselleboog en knieblessures kan je behandelende arts je doorverwijzen naar een orthopedist die dan misschien een operatie voorstelt om de pijn te verminderen.

Behandeling met geneesmiddelen

In het begin kan je pijnstillers zoals paracetamol innemen. Als dat niet voldoende is kan je ontstekingsremmende pijnstillers zoals ibuprofen en diclofenac innemen.

Bij onvoldoende effect kan het zijn dat je moet overschakelen naar een nieuwe generatie ontstekingsremmer, ook gekend als reumaremmers. Daarnaast kan de reumatoloog je een basisbehandeling voorschrijven aangepast aan jouw vorm van reuma.

Als je artritis met vochtophoping of een opstoot van artrose hebt, kan je arts een tijdelijke behandeling met cortisone aanraden. 

Sommigen denken dat zuursmakende voeding zoals zuivel en nachtschade groenten zoals tomaten een reuma opstoot veroorzaken. Maar een direct verband tussen voeding en het verergeren van een reumatische ziekte is nog nooit bewezen. Tal van wetenschappelijke onderzoeken hebben wel al het verband tussen een gezond, evenwichtig voedingspatroon en een goede gezondheid aangetoond.

Er zijn voor bepaalde vormen van reuma wel wat aanbevelingen:

• Gewichtsafname zorgt voor minder belasting van de heupen en de knieën bij artrose.
• Een kalkrijke voeding is nuttig bij osteoporose om botafbraak te vertragen.
• Heb je last van jicht en wordt het nog niet behandeld? Beperk dan voedingsstoffen rijk aan purines. Van zodra je even in behandeling bent, is een beperking van purines niet meer van belang. Alcohol gebruik je best wel met mate als je gevoelig bent voor jicht.  

Heb je nog een prangende vraag over reuma? Alles over reuma vind je in onderstaande websites. Wil je persoonlijk advies van onze apothekers? Aarzel dan niet om ons te contacteren.

reumaliga.be
reumanet.be
reumanederland.nl